همه آنچه باید درباره رژیم دیتاکس و سم زدایی بدن بدانید
به گزارش ایمو کالج، این روزها نام دیتاکس و سم زدایی بدن را زیاد از دیگران می شنویم. بعضی از تبلیغات از تاثیر رژیم دیتاکس برای لاغری، افزایش انرژی و زیبایی می گویند و بعضی دیگر از تاثیر آن روی روی بهبود سلامت بدن. اما همه رژیم های دیتاکس هم سالم نیستند. بعضی مصرف کالری را تا حد غیرقابل تحملی محدود و بعضی دیگر گروه مهمی از مواد غذایی را به کلی حذف می نمایند. بنابراین بسیار مهم است که قبل از تصمیم گرفتن برای آغاز رژیم دیتاکس و سم زدایی بدن تحقیق کنید و اطلاعات کاملی در این زمینه به دست بیاورید. اگر برای این کار آماده اید، با خبرنگاران مگ تا انتهای این مقاله همراه باشید.

بایدها و نبایدهای غذایی در رژیم دیتاکس
رژیم های دیتاکس متنوعی وجود دارد؛ بعضی از آن ها برنامه دیتاکس 3 روزه دارند و بعضی دیگر 2 تا 3 هفته طول می کشند. هر برنامه دیتاکس بایدها و نباید های خود را در انتخاب مواد غذایی دارد. اما در انجمن های سلامتی هنوز هیچ توافقی بر سر این که کدام ماده غذایی بیشترین مقدار سم زدایی بدن را انجام می دهد، یا این که آیا سم زدایی بدن امری لازم است، صورت نگرفته.
برای مثال نویسنده های یک تحقیق در مجله Nutrition and Metabolism به افراد توصیه می نمایند که در انتخاب برنامه رژیم دیتاکس احتیاط و تحقیق نمایند و در این زمینه از متخصصین تغذیه مشورت بگیرند.
غذاهای سازگار | غذاهای ناسازگار |
|
|
برنامه غذایی دیتاکسی که شما انتخاب می کنید شامل فهرستی از باید و نباید در مصرف غذاها خواهد بود. فهرست بالا شامل غذاهای سازگار و غذاهای ناسازگار با اغلب رژیم های سم زادیی بدن است.
میوه ها و سبزیجات
خوراکی های تازه سنگ بنای بیشتر رژیم های غذایی سم زدایی بدن هستند، اگر چه بعضی از رژیم ها مصرف میوه را محدود یا به طور کلی ممنوع می نمایند. در بعضی از رژیم ها هم میوه باید به صورت اسموتی یا آبمیوه مصرف گردد. به طور کلی برای سم زدایی بدن توصیه می گردد از میوه ها و سبزیجات ارگانیک بهره ببرید تا کمتر در معرض مواد شیمیایی و آفت کش ها قرار بگیرید.
غلات کامل
بعضی از رژیم های سم زدایی بدن اجازه مصرف غلات را نمی دهند، اما برنامه هایی هم که اجازه می دهند غلات مصرف کنید، معمولا غلات کامل را توصیه می نمایند. غلات کامل حاوی فیبر، ویتامین B و مواد معدنی هستند.
حبوبات
عدس، نخود، لوبیا قرمز و دیگر حبوبات حاوی پروتئین، فیبر و دیگر مواد مغذی هستند و در بعضی از رژیم های سم زدایی بدن وجود دارند. اما حبوبات کنسروی به دلیل احتمال وجود سدیم در رژیم دیتاکس توصیه نمی شوند.
غذاهای سرشار از پروبیوتیک
بعضی از رژیم های سم زدایی بدن برای بهبود سلامت دستگاه گوارش طراحی شده اند و شامل مصرف غذاهایی مانند کفیر و ماست های ارگانیک و پروبیوتیک می شوند. محصولات پروبیوتیک حاوی باکتری های مفیدی برای روده هستند.
پروتئین های کم چرب
در بعضی از رژیم های سم زدایی بدن غذاهای پروتئینی مثل مرغ، بوقلمون، توفو، غذاهای دریایی و تخم مرغ قرار گرفته است. معمولا توصیه می گردد پروتئین را بدون چربی یا با مقدار کمی چربی مصرف و از افزودن چاشنی و سس به آن خودداری کنید.
روغن های سالم
روغن های گیاهی مثل روغن زیتون، روغن بذر کتان، روغن بادام شیرین یا روغن هسته انگور، چربی های غیراشباع را به بدن می رسانند. مصرف این چربی های سالم می تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی-عروقی و بعضی بیماری های دیگر گردد. متخصصین تغذیه توصیه می نمایند تا حد ممکن چربی های اشباع را با چربی های غیراشباع جایگزین کنید.
سالم ترین روغن برای پخت و پز چیست؟
آجیل و مغزها
این پروتئین های گیاهی، تنقلات خوشمزه ای هستند که در بعضی از رژیم های سم زدایی بدن اجازه خوردن آن ها را دارید. بعلاوه می توانید مغزها را به سالاد یا غذاهای دیگر اضافه کنید تا سیرنماینده تر شوند.
آب
تامین آب مورد احتیاج بدن عنصر اصلی در بیشتر رژیم های سم زدایی است. بسیاری از انواع رژیم دیتاکس شما را به نوشیدن مقدار زیادی آب تشویق می نمایند، اما در بعضی رژیم های دیگر نوشیدنی هایی مثل آب میوه، آب قلم یا ترکیب مکمل های غذایی نوشیدنی هم پیشنهاد می گردد.
مکمل های ویتامین و مواد معدنی
در بسیاری از رژیم های دیتاکس توصیه می گردد مقدار مصرف کالری را کاهش دهید. حتی بعضی از رژیم های سم زادیی بدن شامل روزه گرفتن کامل یا کاهش مصرف کالری به چند صد کالری در روز هم می شوند. در این حالت ممکن است برای این که مطمئن شوید مواد غذایی مورد احتیاج به بدنتان می رسد، به شما مکمل های غذایی توصیه گردد. اگر قصد دارید یکی از این انواع رژیم دیتاکس را بگیرید، با متخصص تغذیه خود صحبت کنید تا با توجه به احتیاجتان برای شما مکمل غذایی مناسب تجویز کند.
غذهای فرآوری شده
غذاهای کارخانه ای مانند غذاهای نیمه آماده، غذاهای فریز شده یا سریال صبحانه، معمولا با قند و نمک زیاد، غلات بدون سبوس و مواد اولیه ناسالم دیگر فراوری می شوند. مصرف تمام این مواد در رژیم سم زدایی بدن ممنوع است.
غلات بدون سبوس
غذاهایی که شامل نان سفید، ماکارانی و پاستای سفید و برنج سفید هستند، کربوهیدرات زیادی دارند که یکی از منابع مهم در تامین انرژی است. اما این غذاها معمولا منبع خوبی برای دریافت دیگر مواد مغذی محسوب نمی شوند؛ مگر این که غنی شده باشند. به همین خاطر مصرف غلات بدون سبوس یا آرد سفید در رژیم دیتاکس ممنوع است.
گوشت چرب
گوشت های قرمز چرب مانند گوشت گاو، حاوی چربی اشباع شده هستند. از طرف دیگر گوشت های فرآوری شده مثل سوسیس و کالباس نه تنها حاوی چربی اشباع شده اند بلکه مقدار زیادی سدیم و افزودنی های دیگری هم دارند. به همین خاطر در بیشتر رژیم های سم زدایی بدن استفاده از منابع پروتئین کم چرب مثل مرغ، حبوبات یا غذاهای دریایی توصیه می گردد.
بعضی از غذاهای دریایی
با این که غذاهای دریایی مثل ماهی سالمون و ماهی تن منابع خوبی برای دریافت پروتئین و چربی های مفید محسوب می شوند، بعضی از غذاهای دریایی حاوی مقداری جیوه هستند که ممکن است خطرناک باشد. از آنجا که هدف رژیم دیتاکس، سم زدایی و از بین بردن سموم خطرناک است، مصرف ماهی های بزرگ مثل کوسه ماهی و ماهی های تن بزرگ، به دلیل احتمال وجود جیوه توصیه نمی گردد.
گندم یا غذاهای حاوی گلوتن
همه برنامه های دیتاکس مصرف غذاهایی که حاوی گندم یا گلوتن هستند را منع نمی نمایند. اما بعضی افراد اعتقاد دارند غذاهایی مثل نان و پختنی های مشابه مانند کیک و شیرینی باعث نفخ و ناراحتی های دیگر دستگاه گوارش می شوند. به همین خاطر در بعضی رژیم ها مصرف این غذاها در طول دوره دیتاکس ممنوع است. بعضی از رژیم های دیتاکس هم تمام غذاهای شبیه نان و شیرینی، حتی آن هایی که با غلات بدون گلوتن تهیه شده اند، را ممنوع می نمایند. در نتیجه در این برنامه ها تمرکز اصلی روی میوه و سبزیجات و مواد غذایی پروتئینی گذاشته می گردد.
لبنیات
از آنجا که لبنیات پرچرب هم جزو منابع چربی اشباع شده هستند، بعضی از رژیم های سم زدایی مصرف لبنیات را طی دوره دیتاکس ممنوع می نمایند. مطالعات تازه توصیه می نماید که چربی های اشباع شده باید کمتر از 10 درصد از کل کالری مصرفی ما را شامل گردد. بیشتر متخصصین تغذیه توصیه می نمایند که چربی های اشباع نشده را به عنوان جایگزین انتخاب کنیم. رژیم دیتاکس فرصت خوبی است که یاد بگیریم مصرف روغن های گیاهی سالم یا میوه آووکادو را جایگزین لبنیاتی مثل کره و خامه کنیم.
علاوه بر این، بعضی افراد با مصرف شیر یا لبنیات دچار نفخ یا دیگر مسائل گوارشی می شوند. قطع مصرف لبنیات برای مدت کوتاه می تواند در پیدا کردن دلیل اصلی این مسائل به شما یاری کند.
آیا نوشیدن شیر برای شما مضر است؟
چاشنی ها
سس کچاپ، سس خردل، سس مایونز، سس باربیکیو و سس های دیگر در کل ارزش غذایی پایینی دارند. این خوراکی ها بعلاوه می توانند حاوی مقدار زیادی سدیم، قند یا چربی اشباع باشند که برای بدن مفید نیست. خوردن غذا بدون این چاشنی ها به شما اجازه می دهد که طعم طبیعی غذاها را بچشید و کالری اضافه ای وارد بدن خود نکنید.
سالم ترین و ناسالم ترین سس ها و چاشنی های دنیا
افزودنی ها
مصرف غذاهای فرآوری شده که حاوی افزودنی هایی مثل شیرین نماینده های مصنوعی، رنگ مصنوعی، قند یا نمک افزوده هستند، معمولا در طول دوره دیتاکس توصیه نمی گردد. در عوض در رژیم دیتاکس تمام تمرکز روی غذاهای طبیعی و کامل است. مصرف غذاهای فاقد افزودنی می تواند به بیشتر افراد یاری کند که ذائقه خود را بازیابی نمایند و یاد بگیرند که از طعم ساده و فرآوری نشده غذاها لذت ببرند.
نوشیدنی های شیرین
نوشیدنی های شیرین مثل آب میوه های حاوی قند، نوشیدنی های گازدار و چای شیرین منبع اصلی قند افزوده محسوب می شوند. این نوشیدنی ها معمولا ارزش غذایی بسیار پایینی دارند و به همین خاطر در طول دوره دیتاکس از رژیم غذایی حذف می شوند.
کافئین
هدف اصلی بسیاری از رژیم های سم زدایی، تنظیم دوباره بدن و کاهش وابستگی به غذاها و عادت های ناسالم است. مصرف بیش از حد کافئین هم یکی از این عادت های ناسالم است. بعضی از رژیم های دیتاکس، برای داشتن خواب بهتر و کاهش عوارض کافئین مثل سردرد و اضطراب، مصرف آن را قطع می نمایند.
کافئین چه تاثیری بر مغز می گذارد؟
زمان بندی رژیم سم زدایی بدن
بعضی از انواع رژیم دیتاکس زمان بندی روزانه منظمی دارند که تعیین می نماید به چه مقدار و در چه زمانی باید هر غذا را بخورید. برای مثال در بعضی از برنامه ها باید هر چند ساعت نوشیدنی و مایعات تعیینی بنوشید و بین آن هم قرص ویتامین مصرف کنید. اما رژیم دیتاکس دیگری ممکن است به شما اجازه دهد همان زمان بندی غذایی عادی خود را داشته باشید ولی فقط غذاهای توصیه شده را مصرف کنید.
تقریبا تمام رژیم های دیتاکس از نظر زمانی برای دوره محدودی هستند. برای مثال برنامه دیتاکس 3 روزه به طور گسترده از طرف سلبریتی ها تبلیغ می گردد. از آنجا که این رژیم ها مواد غذایی زیادی را محدود می نمایند، رعایت آن ها برای مدتی طولانی تر از یک یا دو هفته اصلا کار عاقلانه ای نیست. داشتن رژیم دیتاکس با محدودیت های بالا برای مدت طولانی می تواند باعث کمبود مواد غذایی در بدن و کاهش وزن شدید گردد.
نکات و توصیه هایی درباره رژیم دیتاکس
درباره رژیم دیتاکس نکاتی وجود دارد که باید قبل از آغاز آن ها را در نظر بگیرید. حتما باید قبل از انتخاب رژیم دیتاکس مناسب خودتان تحقیق و از منابع پزشکی و سلامتی موجود بهره ببرید.
در خصوص هدف خود مطمئن شوید
دلایل متفاوتی ممکن است باعث گردد بخواهید یک دوره دیتاکس را آغاز کنید. هر رژیم دیتاکس مزایای خاص خودش را دارد. برای این که مطمئن شوید در رژیم دیتاکس خود پیروز بوده اید باید بدانید چه چیزی از این رژیم می خواهید و چطور باید پیروزیت خود را مقدار گیری کنید.
برای مثال رژیم دیتاکس ضد نفخ، مصرف غذاهای نفاخ یا غذاهایی که سدیم بالایی دارند را ممنوع می نماید. در صورتی که این رژیم را به درستی پیش ببرید در انتهای برنامه لباس هایتان بهتر روی تنتان خواهند نشست. یک برنامه دیتاکس دیگر می تواند به شما یاری کند تا یک آغاز خوب برای یک رژیم کاهش وزن طولانی داشته باشید. اگر قصد کاهش وزن اصولی و صحیح دارید باید طوری برنامه ریزی کنید که در خاتمه برنامه دیتاکس، رژیم خود را به یک رژیم لاغری طولانی مدت پایدار تغییر دهید.
بعضی دیگر از برنامه های دیتاکس هم تعیینا برای سم زدایی و پاکسازی بدن از سموم خطرناک هستند. مقدار گیری نتیجه به دست آمده در این رژیم ها سخت تر است، اما ممکن است در خاتمه دوره احساس بهتری داشته باشید یا حس کنید زیباتر شده اید.
توقعات خود را کنترل کنید
بعضی افراد بر این باورند که رژیم دیتاکس مزایای پزشکی ویژه ای برای سلامتی دارد. اما از قلم نیاندازید بدن شما سیستمی برای سم زدایی خود دارد. برای این که از نتایج ناامید نشوید، بسیار مهم است که بدانید رژیم دیتاکس توانایی انجام چه کارهایی را دارد و چه کارهایی را نمی تواند انجام دهد.
جکی آرمسترانگ (Jackie Armstrong) که متخصص تغذیه است در این باره می گوید: لغت دیتاکس این روزها تبدیل به یک ترند شده است و معمولا به اشتباه بین رسانه ها و مصرف نماینده ها استفاده می گردد. بافت ها و اعضای بدن ما مدام در حال دیتاکس، یعنی دفع مواد زائد فراوریشده در بدن، هستند. علاوه بر این تحقیقات زیادی برای تایید کردن تاثیر اغلب رژیم های دیتاکس انجام نشده است.
دکتر یان کی. اسمیت (Ian K. Smith)، نویسنده بعضی از پرفروش ترین کتاب های رژیم غذایی، شرح می دهد که کبد، کلیه ها، ریه ها، پوست و دستگاه گوارش توانایی دفع سمومی که در بدن انباشته می شوند را دارند. اما یک رژیم دیتاکس سرشار از غذاهای طبیعی، می تواند توانایی بدن برای دفع سموم را تقویت کند. به گفته او رژیم دیتاکس این روزها بسیار ترند شده است و حتی بعضی از رژیم های دیتاکس می توانند برای سلامتی خطرناک باشند.
برنامه مناسب با شرایط خودتان انتخاب کنید
می توانید با مراجعه به متخصص تغذیه برنامه شخصی خود را بگیرید و از او بخواهید شما را با توجه به سابقه پزشکی تان هدایت کند.
اگر یک رژیم دیتاکس برای دوست، خانواده یا افراد معروف مفید بوده است، لزوما به این معنی نیست که برای شما هم مفید خواهد بود. حتما برای شما هم این سوال پیش می آید که چطور مناسب ترین و برترین رژیم دیتاکس را انتخاب کنیم که هم خطرناک نباشد و هم برای ما مفید باشد. طبق توصیه دکتر اسمیت و دکتر آرمسترانگ، یک برنامه دیتاکس سالم باید شامل غذاهای کامل، فرآوری نشده، سرشار از فیبر، آنتی اکسیدان و دیگر مواد مغذی برای بدن باشد.
وقتی دنبال یک رژیم سم زدایی بدن خوب هستید از این موارد اجتناب کنید.
- رژیم های دیتاکسی که بسیار کم کالری هستند. در پی برنامه ی دیتاکسی باشید که کالری مورد احتیاج شما در طول روز را تامین می نماید. رژیم های گیاهی که کالری بسیار پایینی دارند فقط باید تحت نظر پزشک متخصص آغاز شوند.
- رژیم های دیتاکسی که وعده های بزرگ می دهند. از برنامه هایی که وعده کاهش وزن غیر متعارف و سریع یا درمان یک بیماری را می دهند اجتناب کنید. بعلاوه به برنامه هایی که شما را وادار به خرید دارو یا محصول گران قیمتی می نمایند اعتماد نکنید.
- رژیم های دیتاکسی که گروه های غذایی را حذف می نمایند. در پی برنامه های دیتاکسی باشید که به جای تمرکز روی نوشیدنی ها و مکمل های غذایی شامل گروه متنوعی از مواد مغذی و کامل باشند.
بالا بردن ارزش غذایی را یاد بگرید
یک برنامه دیتاکس شانس تجربه کردن خوراکی های تازه و ناآشنا را برای شما فراهم می نماید. برای مثال وقتی برنامه ی شما غذاهای فرآوری شده ای که به خوردن شان عادت دارید را از رژیم غذایی شما حذف می نماید، به امتحان کردن میوه ها و سبزیجات تازه فکر کنید. در طول روز زمانی برای سر زدن به فروشگاه ها و میادین میوه و تره بار اختصاص دهید و میوه ها سبزیجات مورد علاقه و تازه را امتحان کنید.
50 سوپرفود طبیعی که به معنی واقعی برای سلامتی مفیدند
اگر هنوز برای تغییر چیزی که می خورید آماده نیستید، می توانید با تغییر چیزهایی که می نوشید آغاز کنید. می توانید نوشیدنی های شیرین را حذف و آب، آبمیوه های طبیعی و دیتاکس واتر را جایگزین آن ها کنید.
این نوشیدنی ها را امتحان کنید
چه قصد آغاز رژیم دیتاکس را داشته باشید و چه نخواهید رژیم دیتاکس بگیرید؛ تامین آب مورد احتیاج بدن بسیار مهم است. نوشابه های ناسالم و نوشیدنی هایی که قند مصنوعی دارند را با این نوشیدنی های سالم جایگزین کنید.
- چای لیمو و نعنای تازه
- ترکیب توت های یخ زده با آب گازدار
- چای واتای گرم (ترکیبی از زنجبیل تازه، ، هل، دانه زنیان (که داری است) و آب جوش)
- قالب های یخ تهیه شده از توت فرنگی، و عسل
اصلاح های مورد احتیاج
بیشتر رژیم های دیتاکس انعطاف پذیر هستند و به شما اجازه می دهند کمی تغییر و اصلاح در برنامه ایجاد کنید. در صورتی که به ماده خاصی حساسیت، یا احتیاج به مواد مغذی خاصی در رژیم روزانه خود دارید، قبل از آغاز رژیم حتما فهرست مواد غذایی رژیمی که انتخاب نموده اید را مطالعه کنید.
در کل رژیم دیتاکس برای افرادی که مشکل یا بیماری خاصی دارند مناسب نیست. در صورتی که مشکل سلامتی جدی مثل مسائل کبد، دیابت، سرطان، مسائل کلیه یا اختلال در غذا خوردن دارید، محدود کردن مواد غذایی مصرفی حتی برای چند روز می تواند برای شما مشکل ساز گردد. در این صورت حتما باید قبل از آغاز برنامه یا تغییر دادن در رژیم غذایی با پزشک معالج خود مشورت کنید.
منبع: Very Well Fit
منبع: دیجیکالا مگ