فواید آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها - ایمو کالج

چرا باید آداب و رسوم نوروز را به کودک آموزش بدهیم؟

در جهانی امروزی که به سرعت در حال جهانی شدن است، مرزها روز به روز محوتر شده و ارتباطات به طور فزاینده ای در هم تنیده می شوند، نقش آموزش فراتر از موضوعات سنتی است. در جوامع مدرن و با اصالت، وجود افرادی که مطلع به فرهنگ و آداب و رسوم خود هستند، ارزشمند در نظر گرفته می گردد. در این جوامع، همه می دانند که آماده سازی بچه ها و نوجوانان برای موفقیت در این محیط پیچیده و به هم پیوسته به چیزی بیش از انتقال دانش در خصوص موضوعات سنتی احتیاج دارد.

در این زمینه، مراکز فرهنگی تاکید عمده ای بر پرورش افراد مجرب دارند؛ افرادی که نه تنها از نظر تحصیلی عالی هستند، بلکه درک عمیق و ظریفی از فرهنگ مادری خود و آداب رسوم آن در کنار سایر فرهنگ های جهانی که شاکله اصلی جهانی ما را تشکیل می دهند، دارند.

در واقع، مطلعی فرهنگی به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از فلسفه آموزشی در این جوامع در نظر گرفته می گردد. با آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها و ارائه مطالب آموزشی فرهنگی به آن ها، آن ها را با ابزارهای لازم برای پیشرفت در جهانیی که کم کم فرهنگ های اصیل رو به فراموشی می روند، آماده می کنیم. علاوه براین، مطلعی فرهنگی و شناخت آداب و رسوم کهن ایرانی برای بچه ها و نوجوانان فواید مهم دیگری نیز دارد که در ادامه، در خصوص آن ها بیشتر شرح می دهیم.

مزایای آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها

مشارکت دادن بچه ها در فعالیت های فرهنگی نظیر آداب و رسوم نوروز برای رشد همه جانبه آن ها و پرورش درک هویت ملی، تنوع فرهنگی و گستردگی فرهنگ ها از سنین پایین لازم است. فعالیت های فرهنگی مانند آیین های نوروزی فواید بی شماری برای رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی بچه ها، غنی سازی درک آن ها از جهان و ترویج همدلی، احترام و پذیرش دیگران دارد.

تقویت هویت ملی

هویت ملی مردم هر سرزمین از آداب و رسوم و آیین هایی تشکیل شده که از اجداد خود به ارث برده اند. این آداب و رسوم نظیر جشن های نوروزی، آیین شب یلدا یا مراسم چهارشنبه سوری هر یک فلسفه خاص خود را دارند و در مجموع فرهنگ ملی ما را تشکیل می دهند. در نتیجه، برای اینکه هویت ملی بچه ها را از همان سنین آغازین زندگی تقویت کنیم، باید به آموزش آیین هایی نظیر آداب و رسوم نوروز و تحویل سال نو اهمیت بدهیم. از هر فرصتی برای آموزش این آیین ها به بچه ها خود بهره ببرید تا در نهایت، هویت ملی آن ها به عنوان یک ایرانی اصیل تقویت گردد.

توسعه افق دید بچه ها نسبت به جهان

یکی از دلایل اصلی اهمیت مشارکت بچه ها در فعالیت های فرهنگی، فرصتی است که برای آن ها فراهم می نماید تا فرهنگ ها، سنت ها و دیدگاه های مختلف را بیاموزند. قرار دادن بچه ها در معرض تجارب فرهنگی متنوع و آیین های اجدادی خود به توسعه افق دید آن ها، توسعه دانش و القای حس کنجکاوی و آزادی فکر آن ها یاری می نماید. با درگیر شدن در برگزاری آیین های فرهنگی مختلف، بچه ها به تنوع فرهنگی و آداب و رسوم متنوع فرهنگ خود واقف می شوند و یاد می گیرند که هویت و میراث منحصر به فرد افراد با پیشینه های مختلف را جشن بگیرند.

پرورش همدلی و تفاهم

آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها یک فایده مهم دیگر نیز دارد. انجام دادن آیین ها و فعالیت های فرهنگی با تقویت همدلی، مدارا و درک دیگران، رشد اجتماعی و عاطفی بچه ها را قوت می بخشد. به وسیله تعامل با همسالان با پیشینه های فرهنگی مشترک یا متفاوت از خود، بچه ها یاد می گیرند که تفاوت ها را قدر بدانند و به آن ها احترام بگذارند، ارتباطات معناداری با دیگران برقرار نمایند و مهارت های اجتماعی ضروری مانند ارتباط، همکاری و مشارکت را در خود توسعه دهند. این تجربیات به پرورش حس تعلق و تفاهم با دیگران یاری می نماید و پایه و اساس روابط مثبت و اجتماعی هماهنگ را در بچه ها و جامعه آینده پی ریزی می نماید.

خواندنی ها

روانشناسی رشد چیست؛ آنالیز مفاهیم، نظریات و تاریخچه

افزایش شور و نشاط

آداب و رسوم ایرانی معمولاً شامل جشن هایی پر شور و نشاط می شوند. این مراسم ها با روحیه بچه ها سازگاری بیشتری دارد. آن ها با آوازخوانی، پایکوبی و پایکوبی در مراسم های نوروزی، بیش از پیش به افرادی شاد و سرزنده تبدیل خواهند شد.

به علاوه، با شرکت آن ها در مراسم های نوروزی، خاطرات خوش و ماندگاری در فکر آن ها به ثبت خواهد رسید که در آینده به منبع انرژی آن ها در زندگی روزمره تبدیل خواهد شد.

ابراز خلاقیت

انجام دادن آداب و رسوم ملی و فعالیت های فرهنگی فرصت هایی را برای بچه ها فراهم می نماید تا نظر خود را خلاقانه بیان نموده و هویت فرهنگی خود را کشف نمایند. بچه ها به وسیله موسیقی، پایکوبی، فعالیت های هنری، داستان سرایی یا تجربیات آشپزی، می توانند در فعالیت هایی شرکت نمایند که میراث فرهنگی آن ها را جشن می گیرند و در عین حال در خصوص دیگران نیز به آن ها نکات مفیدی می آموزند. این فرآیند دوگانه ابراز خود و تبادل فرهنگی، احساس غرور و هویت فردی را در بچه ها پرورش می دهد و درک عمیق تری از پیوستگی فرهنگ ها در سراسر جهان پیدا خواهد نمود.

اهمیت آموزش های اولیه فرهنگی

مراکز یادگیری اولیه نظیر خانواده، مدرسه یا مهد کودک با فراهم کردن یک محیط حمایتی و فراگیر که به تنوع و ارتقای مطلعی فرهنگی اهمیت می دهد، نقش مهمی در مشارکت دادن بچه ها در فعالیت های فرهنگی ایفا می نمایند. تأکید بر یادگیری آداب و رسوم فرهنگی و داشتن تجربیات عملی در این زمینه به رشد فرهنگی و اجتماعی بچه ها یاری می نماید. آموزش های اولیه فرهنگی به بچه ها معمولاً شامل گنجاندن فعالیت های فرهنگی در برنامه های روزمره آن ها می گردد.

با مشارکت دادن بچه ها در برگزاری جشن های نوروزی، آن ها این فرصت را دارند که موضوعات فرهنگی و فعالیت هایی را که منعکس نماینده فرهنگ سرزمین و جهانی اطرافشان است، کشف نمایند. از بازی هایی که نوروز را به بچه ها می شناسانند گرفته تا موسیقی و هنر مورد استفاده در جشن های نوروزی، آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها، به آن ها مجموعه ای غنی از منابع فرهنگی ارائه می نماید که حس کنجکاوی را در آن ها برمی انگیزد و آن ها را به کاوش های فرهنگی علاقه مند می نماید.

معلمان، مربیان و والدین می توانند مباحث مربوط به فرهنگ نوروز را با بچه ها مطرح نموده، آن ها را در این زمینه هدایت نمایند و بچه ها را تشویق نمایند تا در خصوص این مسائل سؤال بپرسند، تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و از والدین، مربیان و حتی همسالان خود به شیوه ای خلاقانه موضوعات مربوط به این آیین را یاد بگیرند.

افزایش اطلاعات عمومی بچه ها

با یادگیری آداب و رسوم نوروزی در شهرهای مختلف ایران، بچه ها از همان سنین اولیه زندگی خود، اطلاعات بسیاری در خصوص شهرهای ایران، فرهنگ ایرانی و حتی غذاهای و خوراکی های محلی به دست می آورند. به طور مثال، وقتی که آن ها را با شیرینی های نوروزی در شهرهای مختلف ایران آشنا می کنید، اطلاعات عمومی آن ها افزایش می یابد. آن ها از همان سنین اولیه زندگی یاد می گیرند که کدام غذا یا خوراکی متعلق به شهر محل زندگی شان است یا در شهرهای دیگر برای جشن گرفتن مناسبت های خاص از چه خوراکی هایی استفاده می نمایند.

تقویت ارتباط بچه ها با نسل های گذشته

آداب و رسوم نوروز همچون سایر آیین های ایرانی میراث گذشتگان ما است. در جهانی پرسرعت امروزی که فناوری جای خود را به ارتباطات انسانی مؤثر می دهد، آشنایی با آداب و رسوم به نقطه اتصال بچه ها با نسل های گذشته تبدیل می گردد. وقتی بچه ها تجربیات فرهنگی اجداد خود را از زبان پدر، مادر، مادربزرگ، پدربزرگ یا معلمان می شنود، می تواند با آن ها ارتباط معناداری پیدا کند. به این ترتیب، شکاف میان نسل ها روز به روز کاهش خواهد یافت.

روش هایی برای آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها

برای اینکه بچه ها را با فرهنگ اجدادی خود آشنا کنیم و به آن ها تنوع فرهنگی در کشور و جهان را یاد بدهیم، می توانیم از روش های مختلفی استفاده کنیم.

1. مشارکت دادن بچه ها در مراسم نوروزی

تجربه های عملی اغلب بیش از شرح دادن مسائل به بچه ها در یادگیری یاری می نماید. بنابراین، بهتر است فرآیند آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها خود را به یک فعالیت مشارکتی تبدیل کنید. از آن ها بخواهید که به شما در آماده کردن سفره هفت سین یاری نمایند و در طول این فعالیت، درباره فلسفه سفره هفت سین و هر یک از وسایل آن شرح دهید. علاوه براین، می توانید از آن ها انجام دادن کارهایی مانند تهیه فهرست افرادی که باید مراسم دید و بازدید عید را با آن ها انجام دهید، بخواهید. از این راه، آن ها با لزوم دید و بازدید در عید و فواید آن بیشتر آشنا می شوند.

2. تهیه غذاهای نوروزی همراه با بچه ها

آشپزی برای بچه ها همواره لذت بخش است و می توانید با یاری آن ها غذاهای شب عید را آماده کنید. لازم نیست از آن ها کارهای دشواری نظیر طبخ غذا روی اجاق گاز را بخواهید. همین که کارهایی متناسب با توانایی های بچه ها به آن ها بسپارید، مسئولیت پذیری را یاد گرفته و با فرهنگ ملی خود بیشتر آشنا می شوند.

3. قصه گویی

فرهنگ ایرانی داستان های شیرین بسیاری در خصوص عید نوروز دارد که می توانید آن ها را برای بچه ها تعریف کنید. قصه هایی مثل ماجرای عمو نوروز یا خواندن اشعار حاجی فیروز به آن ها آداب و رسوم نوروز را به خوبی می آموزد.

بچه ها بزرگتر نیز می توانند در شب سال نو شاهنامه را از زبان بزرگترهای خود بشنوند یا با قصه های آموزنده کتاب هایی مانند کلیله و دمنه یا مثنوی معنوی آشنا شوند.

خواندنی ها

چطور بچه ها مثبت اندیشی تربیت کنیم؟

4. آموزش بازی های سنتی

هر شهر از ایران بازی های سنتی خود را دارد که آموزش آن ها به بچه ها فواید بسیاری دارد. این بازی ها علاوه بر سرگرم نماینده بودن، فرصت های خوبی برای یادگیری مسائل فرهنگی و تقویت ارتباط بچه ها با نسل های گذشته فراهم می نمایند.

5. بازدید از اماکن فرهنگی و تاریخی

با نزدیک شدن به لحظه تحویل سال، شهرهای ایران به محلی برای برگزاری جشن های نوروزی تبدیل می شوند. به هر طرف که نگاه کنید، افرادی را می بینید که لوازم سفره هفت سین را می فروشند یا خود را به شکل حاجی فیروز یا عمو نوروز در آورده اند و شعر و آواز می خوانند. این امر فرصت خوبی برای آموزش فرهنگ نوروزی به بچه ها فراهم می نماید.

برای اینکه بچه ها با مسائل فرهنگی و آداب و رسوم ملی خود آشنا شوند، آن ها را به گردش و پیاده روی ببرید و با آن ها در خصوص مراسم ها و چیزهایی که می بینند یا می شنوند صحبت کنید. از این طریق، به آن ها فرصتی برای تجربه عملی فرهنگ و آداب و رسوم نوروز ارائه می دهید.

علاوه براین، معمولاً در موزه ها یا خانه های تاریخی، آیین های نوروزی برگزار می شوند و به شما و بچه هاتان فرصتی برای یادگیری آداب و رسوم اجدادی خود می دهند. بازدید از موزه ها و خانه های تاریخی، بچه ها شما را با سبک زندگی گذشتگان خود آشنا می نماید و به آن ها درباره فرهنگ و آیین های سنتی سرزمین خود مطالب بسیاری می آموزد.

6. به کارگیری ابزارهای مدرن

در سال های اخیر، مراکز فرهنگی مختلف، موارد آموزشی فراوانی از فیلم و کتاب های الکترونیک گرفته تا بازی های رایانه ای برای آموزش فرهنگ ایرانی آماده نموده اند. در صورتی که فرزند شما به ابزارهای مدرن و فناوری علاقه مند است و نمی تواند با مراسم های آیینی نوروزی چندان ارتباط برقرار کند، از این موارد آموزشی یاری بگیرید. با استفاده از آموزش های ارائه شده به شکل مدرن کوشش کنید تا فرزند شما با نوروز و آداب و رسوم اجداد خود بیشتر آشنا گردد.

خواندنی ها

بازی درمانی چیست و چه تاثیری در فرایند رشد کودک دارد؟

کلام آخر

آداب و رسوم نوروزی جزئی جدایی ناپذیر از فرهنگ ایرانی است و امروزه حتی در سراسر جهان نیز جشن گرفته می گردد. آموزش این آیین ملی به بچه ها، در آن ها حس همدلی، هویت ملی و خلاقیت را تقویت می نماید و موجب افزایش شادی و نشاط آن ها خواهد شد. برای آموزش آداب و رسوم نوروز به بچه ها و بهره مند کردن آن ها از فواید این جشن ملی، می توانید از کارهایی مانند مصاحبه درباره نوروز، مشارکت در برپایی مراسم های نوروزی و قصه گویی و شعرخوانی در خصوص نوروز یاری بگیرید.

منبع: modernschoolec